Co to jest retarder

Retarder (inaczej zwalniacz) to specyficzny rodzaj hamulca. Zwykły hamulec, tzn. hamulec roboczy doskonale sprawuje się w sytuacji gdy trzeba zatrzymać pojazd poruszający się z pewną prędkością. Źle działa natomiast podczas długotrwałego hamowania, bez zatrzymywania się: tak jak ma to miejsce podczas górskich zjazdów.

W takich warunkach dochodzi do szybkiego przegrzania się hamulca roboczego. Dlatego sakramentalnym błędem jest zjazd z długiego wzniesienia, używając wyłącznie hamulca roboczego: łatwo doprowadzić do uszkodzenia układu hamulcowego.

W samochodach osobowych podczas długich zjazdów stosujemy hamowanie silnikiem. W samochodach ciężarowych oraz autobusach ten sposób spowalniania pojazdu jest niewystarczający.

Dlaczego hamowanie silnikiem nie wystarcza?

Dzieje się tak za sprawą zupełnie innych proporcji masy pojazdu do mocy i pojemności silnika. Przykładowo duży ciągnik siodłowy z naczepą (często zwany TIR-em) może ważyć wraz z ładunkiem 40 ton. Wyposażony jest w silnik o pojemności 12 litrów i mocy 400 koni. Dużo? Wbrew pozorom nie! Podzielmy teraz te liczby przez 30, otrzymujemy zaledwie 400 ccm3 pojemności skokowej oraz 13,3 KM. Teraz wyobraźmy sobie samochód osobowy o masie 1,3 tony, który posiadałby tak słaby silnik. Nie dość, że każdy podjazd byłby dla niego nie lada wyzwaniem to tak mały silnik nie byłby w stanie hamować efektywnie pojazdu ze wzniesienia.

Jak działa retarder?

Wyróżniamy dwa typy retarderów: elektryczny oraz hydrokinetyczny. Ten pierwszy działa na zasadzie przeciwstawnych wirów elektromagnetycznych. Do zrozumienia w pełni jego działania potrzebna jest wiedza z elektrotechniki. Wyobraźmy sobie jednak prądnicę (urządzenie wytwarzające prąd) oraz silnik elektryczny. Oba sprzężone na wale napędowym tak, że prądnica kręcąc się w jedną stronę powoduje obracanie wału silnika elektrycznego w drugą stronę. Taki układ działa jak hamulec. Prawda? Oczywiście słabo działa przy niskich prędkościach, prawie nie działa przy prędkościach niskich zeru ale działa bardzo dobrze przy wyższych prędkościach a właśnie o to chodzi w działaniu retardera.

Zwalniacz hydrokinetyczny działa na zasadzie sprzęgania wału napędowego z nieruchomą obudową specjanym sprzęgłem, hydrokinetycznym. Bardzo podobnym do tego, które jest stosowane w automatycznej skrzyni biegów. Dlaczego akurat takie sprzęgło? Ponieważ takie sprzęgło – w odróżnieniu od zwykłego sprzęgła ciernego stosowanego w samochodach z manualną skrzynią biegów – praktycznie nie zużywa się podczas tarcia.

2 comments on “Co to jest retarder

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

88 − siedemdziesiąt osiem =