Jazda w zakrętach a masa samochodu

Często słyszymy, że „ten samochód kiepsko jeździ po zakrętach bo waży 2 tony”. A inne auto „doskonale pokonuje zakręty ponieważ jego masa to zaledwie 900 kg”. Nie ma wielkiej tragedii jeśli słyszymy takie teksty w barze od dwóch podpitych rozmówców. Prawdziwy problem pojawia się jednak wtedy gdy takie słowa wypowiadają dziennikarze motoryzacyjni. 

Cięższy samochód, gorzej pokonuje zakręty – za takie słowa powinno się zabierać świadectwo ukończenia szkoły średniej i dyplomy ukończenia wszystkich wyższych szkół. Przecież nie sama masa samochodu a środek ciężkości ma wpływ na możliwość pokonywania zakrętów. Dlaczego? Na pojazd jadący po zakręcie działa siła odśrodkowa, której przeciwdziałać ma siła przyczepności kół. Zarówno jedna i druga rośnie proporcjonalnie z masą pojazdu. Cięższy samochód jest więc mocniej wypychany przez swoją masę na zakręcie, ale również mocniej dociskany przez koła.

Dlatego więc środek ciężkości ma jakiekolwiek znaczenie? Po pierwsze dlatego, że samochody z wysokim środkiem ciężkości, takie jak np. SUV-y, auta terenowe, VAN-y, BUS-y, autobusy stosunkowo łatwo doprowadzić do przechyłu powodującego całkowite oderwanie kół wewnętrznych od jezdni. W konsekwencji może to doprowadzić nawet do dachowania. A co się stanie jeśli samochód tylko mocno się przechyla a jeszcze nie dachuje ani nie utracił kontaktu z podłożem? Po pierwsze opony przylegające do podłoża pod kątem znacznie odbiegającym od kąta prostego posiadają znacznie mniejszą przyczepność. Po drugie zbytni transfer masy na daną stronę powoduje mniej optymalną powierzchnie styku opony z podłożem. Przykładowo jeśli samochód fabrycznie wyposażono w opony o szerokości 225 mm, jeśli przeniósłby prawie całą swoją masę na jedną stronę efektywna przyczepność tych opon byłaby taka jak opon o szerokości 115 mm!

A jak to się ma do praktyki?

Ważące prawie 2 tony Porsche Panamera pokona slalom ze znacznie wyższą prędkością niż lekki Seat Ateca ważący trochę ponad 1200 kg. Jednym z najlepiej prowadzących się aut sportowych jest Tesla Model S, który waży ponad 2 tony!

Komfortowe super SUV-y jak Porsche Cayenne posiadają adaptacyjne zawieszenia pneumatyczne, których zadaniem jest zmniejszenie niekorzystnych przechyłów podczas jazdy po zakrętach i utwardzaniu całego zawieszenia w sytuacjach, jakie wykryją jako krytyczne. Nie mniej jednak nawet auta z takimi drogimi systemami w odczuciu pasażerów są mało komfortowe: siedząc wyżej, dłuższe jest ramię (w sensie fizyki dźwignia) wiec dane odchylenie kątowe karoserii daje większe odchylenie faktyczne naszego ciała.

Z drugiej strony…?

Kierowcom sądzącym, że lekkie samochody prowadzą się lepiej w zakrętach niż ciężkie trzeba statystycznie przyznać rację, gdyby wziąć pod uwagę cały przekrój motoryzacji. Otóż bolidy F1 posiadają bardzo niską masę (w okolicach 700-800 kg z kierowcą) i prowadzą się w zakrętach znakomicie. Natomiast duże, wysokie SUV-y prawie przewracają się w zakrętach i są ciężkie. Jak jednak powyżej napisano nie wynika to z masy własnej ale ze środka ciężkości (niżej bądź wyżej położonego). Przyczepy kempingowe również są lekkie, ale bardzo łatwo spowodować oderwanie się koła przyczepy od jezdni podczas jazdy po łuku, właśnie ze względu na wysoko umieszczony środek ciężkości.

One comment on “Jazda w zakrętach a masa samochodu

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

dwadzieścia osiem ÷ = siedem